Önödeme Kavramı
Önödeme nedir? Ön ödeme, Türk Ceza Kanunu 75. maddesinde düzenlenmiştir. Ceza Muhakemeleri Kanunu 253. maddesinde düzenlenen uzlaşmaya tabi suçlar hariç olmak üzere; yalnızca adli para cezasını gerektiren suçlarda ya da yalnızca adli para cezasını gerektirmese bile üst sınırı 6 ayı geçmeyen suçlarda hakkında suç isnat edilen failin belirli bir tutarda para ödeyerek soruşturmanın ve kovuşturmanın hukuki sonuçlarından kurtulmasını sağlayan bir ceza hukuku kurumudur. Failin kanunda belirtilen şekilde para cezasını ödemesi halinde hakkında kamu davası (ceza davası) açılmaz, eğer dava açılmış ise de davanın düşmesine karar verilir.
Kanun koyucu tarafından ön ödeme kurumu düzenlenirken “Uzlaşma kapsamındaki suçlar hariç olmak üzere” denilerek uzlaşma kapsamındaki suçlar özellikle ön ödemenin dışında tutulmuştur. Burada kanun koyucunun amacı, suçtan zarar gören ile fail arasında özgür iradeleri ile bir uzlaşı durumunu sağlamaktır.
Faile gönderilen önödeme emrinde on gün içinde para cezasıyla soruşturma giderlerini ödemesi istenir. Zamanında ödenmemesi haline kamu davası açılacağı mutlaka belirtilmelidir. Yargıtay Ceza Genel Kurulu bu konuda “önödeme bildiriminde bildiriminde para cezasını ödememenin sonuçları ve doğuracağı yükümlülükler sanığa hatırlatılmamış olup, önödeme önerisi bu itibarla yasal sonuç doğurmaya elverişli değildir” şeklinde karar vererek önödeme bildiriminin yasal şekle uygun olması gerektiğini belirtmiştir.
Önödeme şartları nelerdir?
- Türk Ceza Kanunu 75. maddesinde; “yalnızca adli para cezasını gerektiren suçlarda ya da yalnızca adli para cezasını gerektirmese bile üst sınırı 6 ayı geçmeyen suçlarda” denilerek cezanın türüne ilişkin bir şart belirlenmiştir. Buna göre bir eylemin ön ödemeye tabi tutulabilmesi için adli para cezasını ya da üst sınırı 6 ayı aşmayan hapis cezasını öngörmesi gerekmektedir.
- Önödeme için, belirlenen para cezasıyla birlikte soruşturma giderlerinin de (Bilirkişi ücreti, keşif masrafları tebligat giderleri vs.) ödenmesi gerekmektedir.
- Önödemeye ilişkin para cezası, soruşturma giderleri ile birlikte Cumhuriyet Savcılığınca yapılacak tebligattan sonra 10 gün içinde Maliye Veznesine ödenmelidir.
Önödemede Tekerrür Hükümleri
Önödeme ile para cezasını ödeyerek hakkında düşme kararı verilen bir kişi; hakkında kovuşturmaya yer olmadığına ya da kamu davasının düşürülmesine karar verildiği tarihten itibaren beş (5) yıl içinde önödemeye tabi yeni bir suç işlerse bu defa faile teklif edilecek önödeme cezası yarı oranda arttırılacaktır. Önödemede tekerrür halinde önödeme cezası kanunda belirtilen tutarın %50 fazla şekliyle faile teklif edilir.
Yargılama Sırasında Önödeme
Türk Ceza Kanunu 75/2 maddesi gereği, önödemeye tabi suçlardan olduğu halde özel kanun hükümleri gereği meselenin doğrudan Ceza Mahkemesine intikal ettiği hallerde, Ceza Hakimi tarafından yapılacak bir bildirim üzerine failin yargılama giderleriyle birlikte para cezasını ödemesi halinde hakkında açılan davada düşme kararı verilir.
Türk Ceza Kanunu 75/3 maddesi gereği, önödemeye tabi suçlardan olmasına rağmen Cumhuriyet savcılığınca madde kapsamına giren suç nedeniyle önödeme kurumu işletilmeden dava açılması veya dava konusu fiilin niteliğinin değişmesi suretiyle önödeme kapsamına giren bir suça dönüşmesi halinde de eza Hakimi tarafından yapılacak bir bildirim üzerine failin yargılama giderleriyle birlikte para cezasını ödemesi halinde hakkında açılan davada düşme kararı verilir.
Önödeme Adli Sicil Kaydına (Sabıka Kaydına) İşlenir Mi?
Önö deme süreci fail ile devlet arasında ceza soruşturması ve kovuşturmasını sona erdiren bir kurumdur. Ön ödeme ile birlikte fail hakkında bir yargılama yapılmayacağından, bir ceza hükmü de verilmez. Dolayısı ile önödeme, sabıka kaydı olarak bilinen adli sicil kaydına işlenmez.
Önödeme neticesinde verilen kovuşturmaya yer olmadığına ya da davanın düşürülmesine ilişkin kararlar, bunlara özel ayrı bir sistemde tutulur. Bu kayıtlara özel hukuk kişilerinin ulaşması mümkün değildir. İhtiyaç halinde bu kayıtlara yalnızca yargı makamlarınca ulaşılabilir. Önödemenin en büyük yararlarından birisi budur. Önödeme ile birlikte suç şüphesi altındaki kişi hakkında bir soruçturma ya da kovuşturma yapılmadan kanunda belirlenen para cezasını ödemekte; ileride alacağı muhtemel bir ceza sonucu adli sicilinde mahkumiyet kaydı oluşmasına engel olmaktadır.
Önödemenin Sonuçları
- Türk Ceza Kanunu 75. maddesi gereğince, önödemenin uygulanması neticesinde fail hakkında kamu davası (ceza davası) açılmaması, dava açıldı ise de düşmesine karar verilir.
- Suça konu eylem neticesinde ön ödeme ile para cezası ödenerek kamu davası açılmamasına ya da düşme kararı verilse bile bu durum Türk Ceza Kanunu 54 ve 55. maddelerinde düzenlenen müsadereye ilişkin hükümleri etkilemez.
- Suça konu bir eşya iadesi gereken bir eşya ise, önödeme neticesinde eşyanın geri alınması ve sahibine geri verilmesi gerekmektedir.
- Fail hakkında yürütülen adli sürecin ön ödeme ile sonlanması halinde failin hukuka aykırı eyleminden doğan hukuki sorumluluğu sona ermez. Suçtan zarar gören kişi maddi ve manevi zararlarını talep edebilir. Önödeme kurumu ile yalnızca fail ile devlet arasındaki ceza ilişkisi ortadan kalkar. Özel kişiler arasındaki tazminat ve diğer hukuki taleplere bir etkisi yoktur.
Yapı koop.i yönetim kurulundan1,5 yıl kaldıktan sonra
genel kurulda istifa ettiğim halde,benden sonra 8 yılda Koop.i terkine uğratan ve tapuları veremeyen yönetim kurulu üyeleri ile birlikte savcılıktan 1800 er TL. Ön ödeme emri aldım.Haksızlık bu diyorum.Ne yapmalıyım? Teşekkürler…
Ön ödemeyi kabul edip ödeme yapmanız halinde o konu ile ilgili olarak hakkınızda ceza davası açılmayacaktır. Ödeme yapmamanız halinde savcılıkça iddianame düzenlenerek dava açılacaktır. Meselenin esasını incelemeden size bir tavsiyede bulunmak maalesef mümkün değildir. Bu konuda bir hukukçudan profesyonel danışmanlık almanızı tavsiye ederiz.
Türk telekom mobil (AveA) bayii idim bir aboneye dair sahte abonelik sözleşmesi düzenlediğim idda edilerek 1014 tl ön ödeme önerisi geldi ne yapmalıyım idda edilen abonelik sözleşmesi tarihi 2016 yılı yardımcı olursanız sevinirim
Süresinde ön ödeme yapmak hakkınızda dava açılmamasını sağlayacaktır. Ön ödeme yapmamız halinde ceza mahkemesince meselenin esasına girilerek hakkınızda yargılama yapılır, atılı eylemden sorumlu olduğunuz kanaati oluşması halinde mahkemece cezalandırılmanıza karar verilebilir. Bu nedenle dosya hakkında bir hukukçuya danışarak karar vermenizde fayda vardır.
Merhaba Burak Bey,
Btk 5809 sayılı yasaya muhalefetten hakkımda soruşturma açtırmış olup Cumhuriyet Savcılığı da 1000 gün adli para cezası ve masraflar karşılığı 20.014TL Ön Ödeme Bildirimi yapmıştır.
Konunun aslı Btk lisansı olmayan bir firmadan toplu sms almam, bu firmanın soruşturma geçirdiği dönemde benim de müşteri listesinde olmam gözüküyor. Bunun dışında hiçbir suç ve delil yok.
Asgari ücret ile çalışan biriyim. Kredi çekip ödememi yapmalıyım, hakkımda kamu davasının açılmasını mı beklemeliyim?
Teşekkürler.
Merhaba, söz ettiğiniz miktar yüksek olmakla birlikte alternatifi ise bir ceza yargılaması ile karşılaşmanız. Bu nedenle konuyu etraflıca değerlendirmek için bir avukata vekalet vermeniz ve süreci profesyonel biçimde yürütmeniz gerektiği kanaatindeyiz.
2.700 Tl adli para cezası geldi,ben bu ödemeyi 10 gün içinde gerçekleştirmek gerekiyormuş fakat benim maddi durumum biranda 2.700 Tl ödemeye müsait değil bu borcu nasıl taksitlendirebilirim ?
Böyle bir imkanım var mı ? Parayı ödemediğim taktirde hapis cezası alırmıyım ? Bilgi verirseniz sevinirim.
Sorunuzun yanıtı gelen evrakın ön ödeme evrakı mı yoksa para cezasının ödenmesine ilişkin mi öncelikle bunu tespit edilmesi gerekmektedir. Evrakı gönderen birime müracaat ederek durumu netleştirebilirsiniz.
Merhaba ben 5809 sayılı yasa muhalefet etmekten 820 tl adli para cezası aldım. Adli sicil arşiv kaydım da gözüküyor. Aynı zamanda bekçilik sınavlarını kazandım atamamı beklerken güvenlik soruşturması sonucu aldığım ceza nedeniyle elendim. Haberleşme kanununa muhalefet suçu sahtecilik suçu kapsamında değerlendirilmiş. İdare mahkemesine dava açarsak kazanabilir miyiz? Daha önce böyle bir davaya baktınız mı?
Merhaba ön ödeme kağıdı geldi itiraz edebiliyor muyuz yani kabul etmiyorum kabul etmemek için resmiyette nasıl bir yol izleniyor yoksa kabul etmemek gibi yada itiraz etme hakkı yok mudur ? Teşekkğrler
Merhaba,
Ön ödemeye itiraz konun yolu bulunmamaktadır. Süresi içerisinde gelen ön ödeme teklifini kabul etmediğiniz taktirde CMK md.75 gereği soruşturmaya/kovuşturmaya kaldığı yerden devam edilir. Daha sonra yapılan soruşturma ve kovuşturma işlemlerine itiraz etmeniz mümkündür.
Ön ödemeyi yaptıktan sonra dekontu bir yere göndermek icap ediyor mu. Yani benim ödeme yaptığımı mahkeme nasıl görüyor. Teşekkür ederim